avrei bisogno di un altro aiuto per trascrizione di un atto notarile rogato scritto in latino, le cui immagini sono postate qui sotto. Di seguito info che possono essere utili:
- l'atto è una "liberatio census", rogato nel 1735 a Volta Mantovana. Il nominativo interessato dall'atto è Ferrante Crema, che, dalle poche parole che riesco ad interpretare dall'atto, proviene da Guidizzolo.
- La parrocchia citata nell'atto dovrebbe essere Santa Maria Maddalena, che ancora oggi è l'attuale parrocchia di Volta, e da quanto ho capito nel testo è abbreviato con M.M.
- Come dicevo, siamo nell'Alto Mantovano nel 1735, quindi siamo sotto la dominazione degli Austriaci (vedo nell'introduzione dell'atto che si cita Carlo VI d'Austria).
- Il notaio che roga l'atto è Battista Melli.
Se riesco a tirar fuori altre informazioni continuerò a postarle qui.
Liberatio census facta per Dominum/Dominicum Damisum
(...) (...) et commodo Ferrantis Creme
eius venditus a Reverende Moniales (...)(...)in finibus quolibet (...)
In Christi nomine amen. Anno ab eisdem nativitate 1735 inditione XIII regnante, et
Imperante invictissimo domino domino Carolo sexto de Austria Dei gratia Ro=
manorum Rege, imperatore electo, semperque Augusto. Mantue
die vero Jovis 27ma mensis januarij; (...) in alocutorio venerabilis
conventus infrasciptarum reverendarum moniales, sito in oppido (...) presentibus
domino Joanne Marfo quondam domini Franci Borelij, qui tactis ad delatum
Scipturis, de cognitione (...)(...)(...) iuravit, domino Joanne
filio quondam domini notarij Dominici Morandi, et Joanne filio quondam Franci Milani
(...)(...), et (...)(...) notis, idoneis, vocatis et adhibitis
Ibi Dominus Franciscus filius quondam Andree Tenchè, abitator in (...) Guiditioli
agens infrascripta omnia (...) emptor cuiusdam petie terre per eundem
aquisite a Ferrante Creme ibi presente instante et
consentiente rogitu domini notarij Francisco Ugolini, ad quem quatenus &
relatio habeatur, et de pretio dcite petie terre, ac nomine eiusem venditoris
Ferrantis Creme, debitoris erga infrasciptas RR MM Sancti Dominici? Terre
(...) presentibus (...)(...)(...), neque (...)(...)
realiter, et cum effectu dedit, solvit, numeravit, et
(...) scutos quinquaginta (...) Mantue
Adomum Reverende Matri Theresie Marie Ranzola, dignissime priorisse venerabilis
Monasterij sancti Domici terre (...) ibi presenti, stipulanti et
acceptanti dictosue scutos quinquaginta ut supra ad se
ipsam trahenti in tot denarijs aureis et partim argenteis
in presentia tamen, et cum interventum, ac consensum aliarum
Reverendarum Monialium, ibi solito in loco (...) ut mos est, pulsato
prius trine sono campanelo convocatarum, et dis=
cretarum eisdem Monasterij, in fine presentis instrumenti
describendarum
Amplius dicti Zenchè, et Crema solverunt fructos decursos in summa
librarum octoginta quinque, et solidos decem (...) ut supra
per totam presente diem (...) decursos, et pro alijs libris
triginta duabus debitis pro alijs fructibus decursis (...)
RR MM concorditer, titulo mere caritatis relavarunt
eidem Ferranti Creme * illorum censuario, cum causa contributionum
eum solutum, ad effectum inposterum non possit amplius
habere, nec petere aliquas dedutiones super dictis contri=
butionibus, elapsis temporibus (...) ipsum solutis
Et hos scutos quinquaginta ut supra in omnimodam liberationem census
factam per olim Vincentium Crema sub die septima Januarii
mense ... ,et anno ..., rogitu ..., et ut in antiquis
cattastris, sive libris registrationum predicti monasterii
(...) predictis solutionibus ut supra factis predicte RR MM per se, se et
(...) suas in dicto earum conventum fecit, et facit
predicto magistro? Ferranti Creme earum censuario
ibi presenti, stipulanti et acceptanti pro se, suosque heredibus,
fines et quietationes generales, et (...),(...) pro dicto capitale
census, quam pro fructibus a tota suprascripta die decursis
Cassantes, et annullantes quacumque instrumenta circa
eundem censum dicti Creme, nec non (...) libros, sive
cattastros dicti (...) monasterii, (...) in futurum
nullius amplius sint roboris, vel effectum in iudicio, vel extra
et sub obbligatione redditum et introitum presens et futurum dicti monasterii
Ad (...) partium dixerunt, non deberi, primum cum quo RR MM
pro medietate dixerunt gaudere immunitate ecclesiatica
secundo quia petia terre censite reperit in commissariatum
Guiditioli, et attentis privileggiis dicti loci (...) dicte
Communitate totius dicti datij ; ad registrum vero (...)
cum (...) presentis instrumenti ipsemet Crema se obligavit
(...) omnia et singula suprascripta, et in presenti instrumento contenta, et apposita
infrasciptarum RR MM pro se, et earum succedetrices
in dicto Conventum promisserunt, et promittunt antedicto
Ferranti Creme presenti, stipulanti, et acceptanti pro se, suisque
heredibus attendere, et inviolabiliter observare in
nihilo numquam contrafacere, vel venire quovis
sub pretextum iuris, vel facto, et sub obbligationem redditum
et introitum dicti earum monasterii in forma solemni.
(.............)
Notavo nel mio piccolo che, rispetto a prima, riesco anche io ad identificare qualche parola in più rispetto a prima, ma mai quanto voi.
Tra l'altro, approfitto dei tempi morti durante i viaggi che il mio lavoro mi porta a fare per cercare di interpretare quante più parti possibili di questi documenti.
Al proposito, sebbene sia consapevole che è come fare una richiesta un po' troppo pretenziosa, sapresti darmi dei suggerimenti su come posso migliorare le mie capacità di interpretazione di questi scritti?
Suggerimenti per migliorare le proprie capacità?
Boh.... direi:
- Curiosità per la storia del proprio territorio, al di là della ricerca genealogica
- Ostinazione
- Fare tesoro di quanto si apprende in corso d'opera e applicarlo ai nuovi atti (i notai sono ripetitivi fino alla nausea e ogni nuovo atto contiene sempre le solite formule)
- qualche ricordo degli studi latini
Liberatio census facta per Dominum/Dominicum Damisum
Tenchè (...) et commodo Ferrantis Creme
eius venditus a Reverende Moniales terre Volte in finibus (...) (...)
In Christi nomine amen. Anno ab eiusdem nativitate 1735 inditione XIII regnante, et
Imperante invictissimo domino domino Carolo sexto de Austria Dei gratia Ro=
manorum Rege, imperatore electo, semperque Augusto. Mantue
die vero Jovis 27ma mensis januarij; (...) in alocutorio venerabilis
conventus infrasciptarum Reverendarum Monialium, sito in oppido Volte presentibus
domino Joanne Marfo quondam domini Franci Borelij, qui tactis ad delatum
Scipturis, de cognitione (...)(...)(...) iuravit, domino Joanne
filio quondam domini notarij Dominici Morandi, et Joanne filio quondam Franci Milani
habitantibus Volte, et (...)(...) notis, idoneis, vocatis et adhibitis.
Ibi Dominus Franciscus filius quondam Andree Tenchè, abitator in comissariatum Guiditioli
agens infrascripta omnia (...) emptor cuiusdam petie terre per eundem
aquisite a Ferrante Creme ibi presente instante et
consentiente rogitu domini notarij Francisco Ugolini, ad quem quatenus &
relatio habeatur, et de pretio dicte petie terre, ac nomine eiusdem venditoris
Ferrantis Creme, debitoris erga infrasciptas RR MM Sancti Dominici? Terre
Volte presentibus videntibus suprascriptis (...), meque subscripti notarii
realiter, et cum effectu dedit, solvit, numeravit, et
relassavit scutos quinquaginta parvorum Mantue
Admodum Reverende Matri Theresie Marie Ranzola, dignissime priorisse venerabilis
Monasterij sancti Domici terre Volte ibi presenti, stipulanti et
acceptanti dictosque scutos quinquaginta ut supra ad se
ipsam trahenti in tot denarijs aureis et partim argenteis
in presentia tamen, et cum interventum, ac consensum aliarum
Reverendarum Monialium, ibi solito in loco et ut mos est, pulsato
prius trine sono campanelo convocatarum, et dis=
cretarum eiusdem Monasterij, in fine presentis instrumenti
describendarum
Amplius dicti Zenchè, et Crema solverunt fructos decursos in summa
librarum octoginta quinque, et solidos decem parvos ut supra
per totam presentem diem ut decursos, et pro alijs libris
triginta duabus debitis pro alijs fructibus decursis (...)
RR MM concorditer, titulo mere caritatis relassarunt
eidemet Ferranti Creme * illorum censuario*, cum causa contributionum per
eum solutum, ad effectum inposterum non possit amplius
habere, nec petere aliquas dedutiones super dictis contri=
butionibus, elapsis temporibus (...) ipsum solutis
Et hos scutos quinquaginta ut supra in omnimodum liberationem census
factam per olim Vincentium Crema sub die septima Januarii
mense ... , et anno ..., rogitu ..., et ut in antiquis
cattastris, sive libris registrationum predicti monasterii
stantibus predictis solutionibus ut supra factis predicte RR MM per se, se et
(...) suas in dicto earum conventum fecit, et facit
predicto magistro? Ferranti Creme earum censuario
ibi presenti, stipulanti et acceptanti pro se, suosque heredibus,
fines et quietationes generales, et (...),tam pro dicto capitale
census, quam pro fructibus a tota suprascripta die decursis,
Cassantes, et annullantes quacumque instrumenta circa
eundem censum dicti Creme, nec non quosquoque libros, sive
cattastros dicti earum monasterii, (...) in futurum
nullius amplius sint roboris, vel effectum in iudicio, vel extra
et sub obbligatione redditum et introitum presens et futurum dicti monasterii
Ad (...) partium dixerunt, non deberi, primum cum quo RR MM
pro medietate dixerunt gaudere immunitate ecclesiatica, et
secundo quia petia terre censite reperit in commissariatum
Guiditioli, et attentis privileggiis dicti loci (...) dicte
Communitate totius dicti datij ; ad registrum vero (...)
cum (...) presentis instrumenti ipsemet Crema se obligavit
(...) omnia et singula suprascripta, et in presenti instrumento contenta, et apposita
infrasciptarum RR MM pro se, et earum succedetrices
in dicto Conventum promixerunt, et promittunt antedicto
Ferranti Creme presenti, stipulanti, et acceptanti pro se, suisque
heredibus attendere, et inviolabiliter observare in
nihilo numquam contrafacere, vel venire quovis
sub pretextum iuris, vel facto, et sub obbligationem redditum
et introitum dicti earum monasterii in forma solemni.
(.............)
La (...) Rev. Madre Teresa Ranzoli Priora
La rev. madre Barbara Maria Mondini sottopriora
La rev. madre suor Anna Margarita Guernieri
La rev. madre suor Angela Maria Mindrini
La rev. madre suor Ellena Maria Rovetti
La rev. madre suor Cattarina ...
La rev. madre suor Orsola Maria Degini
La rev. madre suor Laura Felicita Corradini
La rev. madre suor Maria Christina Bazoli
In quam fidem ego subscriptus Joannes Baptista Melli notarius rogatus (...)
riprendo per un momento la trascrizione di questo atto del 1735 per capire meglio cosa significa questo passaggio:
Ibi Dominus Franciscus filius quondam Andree Tenchè, abitator in comissariatum Guiditioli agens infrascripta omnia (...) emptor cuiusdam petie terre per eundem aquisite a Ferrante Creme ibi presente instante et consentiente rogitu domini notarij Francisco Ugolini, ad quem quatenus & relatio habeatur, et de pretio dicte petie terre, ac nomine eiusdem venditoris Ferrantis Creme, debitoris erga infrasciptas RR MM Sancti Dominici? Terre Volte presentibus videntibus suprascriptis (...), meque subscripti notarii
realiter, et cum effectu dedit, solvit, numeravit, et relassavit scutos quinquaginta parvorum Mantue.
Considerando che ho trovato l'atto rogato da Francesco Ugolini citato in questa parte, è corretto dire che in questo atto, ed in questa specifica parte, Ferrante Crema sta vendendo il pezzo di terra alle monache di San Domenico di Volta Mantovana, liberando dal censo Francesco Tenchè?
Non ricordo il resto dell'atto, ti metto la mia traduzione:
Il sig. Francesco del fu Andrea Tenchè (etc) che agisce a tutte le cose infrascritte, compratore di una certa pezza di terra dallo stesso acquistata dal qui presente e consenziente Ferrante Crema al rogito del notaio Ugolini, al qual riguardo si abbia relazione anche del prezzo di detta pezza, e a nome dello stesso venditore, debitore verso le monache di S. Domenico della terra di Volta etc, realmente ed effettivamente diede, pagò e contò e rilasciò 50 scudi piccoli di Mantova.
Bisognerebbe trovare il negozio giuridico a cui si fa cenno (notaio Ugolini)
Anzi il censo Ferrante lo eredita dal fu Vincenzo Crema:
Et hos scutos quinquaginta ut supra in omnimodum liberationem census
factam per olim Vincentium Crema sub die septima Januarii
mense ... , et anno ..., rogitu ..., et ut in antiquis
cattastris, sive libris registrationum predicti monasterii
stantibus predictis solutionibus ut supra factis predicte RR MM per se, se et
(...) suas in dicto earum conventum fecit, et facit
predicto magistro? Ferranti Creme earum censuario
ibi presenti, stipulanti et acceptanti pro se, suosque heredibus
Ok Big grazie infinite, tutto più chiaro ed utile per trascrivere e, se possibile, interpretare l'atto rogato da Ugolini che son riuscito a rintracciare sabato scorso.
Anche se, da quel poco che son riuscito a leggere dall'atto rogato da Ugolini (devo trovare qualche oretta tranquilla stasera dopo lavoro ed aver messo a dormire la bimba...), penso che il censo dal quale viene liberato Ferrante non sia legato a questa pezza di terra, ma che lui effettivamente venda questa terra per liberarsi dal censo.
grazie mille ancora per tutto il prezioso supporto.